ซึมเศร้าเล่าได้ - หนังสือที่เป็นเหมือนเข็มทิศให้ทุกคนได้รู้จักโรคซึมเศร้าและวิธีรับมือ

ซึมเศร้าเล่าได้ เป็นงานเขียนของ หลินอวี๋เหิง และ ไป๋หลิน นักเขียนจากไต้หวัน จัดพิมพ์ฉบับภาษาไทยโดยสำนักพิมพ์นานมีบุ๊คส์ โดยหนังสือเล่มนี้จะพาทุกคนไปเข้าใจกับโรคซึมเศร้า โดยเปรียบโรคซึมเศร้าเป็น ตัวเศร้าซึม สัตว์ลึกลับที่เกาะกินหัวใจคนป่วยซึมเศร้า และคนอ่านได้ร่วมเดินทางไปสู่เส้นทางการรักษาโรคซึมเศร้า อ่านจบเล่มแล้วต้องได้ความรู้เกี่ยวกับโรคซึมเศร้ามากขึ้นอย่างแน่นอน

พวกเราอาจเพิ่งเคยคำว่าโรคซึมเศร้ากันเมื่อไม่นานมานี้ แต่มีการค้นพบหลักฐานเกี่ยวกับโรคซึมเศร้าที่เก่าแก่ที่สุดเมื่อราว 4,000 ปีก่อนคริสต์ศักราช ซึ่งสมัยนั้นยังไม่ได้ถูกวินิจฉัยว่าคือโรคซึมเศร้า แต่คืออาการที่โดนผีร้ายครอบงำ



9 อาการสำคัญของโรคซึมเศร้า

หากใครพบว่ามีอาการเหล่านี้ตั้งแต่ 5 อาการขึ้นไป โดยมีอาการที่ 1 หรือ 2 รวมอยู่ด้วย ภายในระยะเวลา 2 สัปดาห์ นั่นแปลว่าคุณถูกตัวเศร้าซึมป่วนเข้าให้แล้ว

อาการที่ 1 รู้สึกเศร้าหมองเกือบตลอดทั้งวัน

ทั้งอารมณ์ไม่ดี ขี้เกียจ ไม่มีสมาธิและอยู่ไม่สุข สิ่งเหล่านี้เป็นอาการของโรคซึมเศร้าที่แสดงออกทั้งร่างกายและจิตใจ บางคนอาจร้องไห้ เจ็บปวด อารมณ์เสีย เศร้า เหงา เบื่อหน่าย รู้สึกถูกกดทับที่หน้าอก รู้สึกว่าเปล่าบริเวณช่องท้อง หรือรู้สึกมีอะไรจุกที่ลำคอ

อาการที่ 2 ขาดความสนใจเรื่องต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน

ความเฉยชาคืออาการอย่างหนึ่งของโรคซึมเศร้า สิ่งที่เคยชอบทำในอดีตแต่ตอนนี้กลับไม่อยากทำ บางคนอาจรู้สึกเบื่อหน่ายชีวิตตลอดเวลาแม้กระทั่งออกไปเที่ยว

อาการที่ 3 น้ำหนักลดลงหรือเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

อาการซึมเศร้าส่งผลอย่างมากกับพฤติกรรมการกิน ถ้าน้ำหนักเพิ่มขึ้นหรือลดลงเกิน 2 กิโลกรัมภายใน 2 สัปดาห์ควรระวังเอาไว้

อาการที่ 4 นอนไม่หลับ

โรคซึมเศร้าเป็นสาเหตุหนึ่งของอาการนอนไม่หลับ ผู้ป่วยบางคนอาจตื่นเช้ามาก พอตื่นแล้วยากที่จะกลับไปนอนต่อ คิดอยู่เสมอว่าจะผ่านช่วงเวลานอนไม่หลับได้ยังไง จิตใจจึงยิ่งหดหู่

อาการที่ 5 รู้สึกตื่นเต้นหรือเอ่อเฉื่อยมากเกินไป

ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าบางคนอาจรู้สึกว่าตัวเองคิดได้ช้าลง พูดช้าลง บางครั้งคนรอบข้างก็สังเกตเห็นได้ชัดว่าผู้ป่วยพูดช้าลง

อาการที่ 6 รู้สึกเหนื่อยล้าหรือไม่มีแรง

ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามักสูญเสียเรี่ยวแรงในการใช้ชีวิต ไม่เพียงแต่แรงใจเท่านั้น แรงกายของผู้ป่วยก็ลดต่ำลงด้วย

อาการที่ 7 รู้สึกว่าตัวเองไม่มีค่าหรือรู้สึกผิดมากเกินไป

เมื่อเจอปัญหาผู้ป่วยโรคซึมเศร้าระยะแรกมักคิดว่าตัวเองไม่มีทางรับมือได้ ภายหลังที่เกิดข้อผิดพลาดก็จะโทษว่าตัวเองไม่มีความสามารถ ถัดมาจะรู้สึกรำคาญตัวเอง คิดว่าตัวเองไม่มีประโยชน์ จนสุดท้ายอาจเปลี่ยนจากรำคาญตัวเองไปเป็นเกลียดตัวเอง

อาการที่ 8 ความสามารถในการคิด วิเคราะห์และการจดจ่อลดน้อยลง หรือเกิดความลังเลใจได้ง่าย

ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามักลังเลเมื่อต้องใช้ความคิด ตัดสินใจไม่ได้ หรือใช้เวลานานในการหาข้อสรุป ซึ่งสุดท้ายอาจจะหาข้อสรุปไม่ได้

อาการที่ 9 คิดถึงความตายซ้ำแล้วซ้ำเล่า หรือมีความคิดอยากฆ่าตัวตาบ จนถึงขั้นวางแผนฆ่าตัวตาย

ผู้ป่วยโรคซึมเศร้ามักคิดถึงความตาย ทั้งความตายของคนสนิท สัตว์เลี้ยง หรือภาพของความตาย ความคิดอยากฆ่าตัวตายเป็นอาการสำคัญของโรคซึมเศร้า แบ่งระดับออกได้ตั้งแต่คิดที่จะฆ่าตัวตาย ไปจนถึงลงมือทำ ถ้าคิดวางแผนไว้อย่างละเอียดควรรีบพบแพทย์



คนดังก็โดนโรคซึมเศร้าเล่นงาน

โอกาสในการเป็นโรคซึมเศร้าไม่มีความสัมพันธ์กับสถานะทางสังคม คนมีชื่อเสียงหลายคนก็เคยเป็นโรคซึมเศร้ามาก่อน เช่น เจ.เค. โรว์ริ่ง นักเขียนวรรณกรรมแฟนตาซีที่โด่งดังที่สุดคือ แฮร์รี่ พอตเตอร์, แอนน์ แฮททาเวย์ นักแสดงหญิงที่รับบทบาทมาแล้วหลายบทบาท, บียอนเซ โนวส์ นักร้องและโปรดิวเซอร์เจ้าของรางวัลแกรมมีอะวอร์ดมากที่สุดอันดับสอง, อับราฮัม ลินคอล์น ประธานาธิปดีคนที่ 16 ของอเมริกา ผู้ถูกยกย่องให้เป็นประธานาธิปดีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของอเมริกา



ช่องทางการปรึกษาและรับการรักษาโรคซึมเศร้า

โรงพยาบาล - ในไทยมีโรงพยาบาลสังกัดกรมสุขภาพจิตทั้งสิ้น 19 แห่ง ดูรายชื่อได้ที่นี่ และโรงพยาบาลรัฐและเอกชนส่วนใหญ่มักมีแผนกจิตเวช ซึ่งมีอุปกรณ์การรักษาและบุคลากรครบถ้วน

คลินิกทางจิตเวช - ถ้าไม่สะดวกไปโรงพยาบาลสามารถไปคลินิกทางจิตเวช ซึ่งปัจจุบันมีจำนวนมากขึ้น

ศูนย์สุขภาพจิต - ไทยมีศูนย์สุขภาพจิตทั้งหมด 13 เขตทั่วประเทศ ทำหน้าที่เผยแพร่ความรู้ และให้บริการสายด่วนสุขภาพจิต 1323 ให้คำปรึกษาแก่ประชาชนทั่วไปฟรีตลอด 24 ชั่วโมง



วิธีรักษาโรคซึมเศร้าทั่วไป

พักผ่อน - วิธีนี้ง่ายที่สุด คือไม่ต้องทำอะไรทั้งนั้น

บำบัดรักษาทางจิตใจ - การพูดคุยกับแพทย์หรือนักจิตวิทยา ช่วยให้รู้และเข้าใจปัญหาในใจได้

บำบัดด้วยกระแสไฟฟ้า - สำหรับผู้ป่วยซึมเศร้ารุนแรง การรักษาด้วยวิธีนี้เห็นผลดีสุด เพราะช่วยกระตุ้นสารเคมีในสมองและสารสื่อประสาท

รักษาด้วยยา - ยาหลักที่ใช้คือยาต้านเศร้า ควบคู่กับยาคลายกังวลและยานอนหลับ